Stap op de zeepkist! Feest van de Jonge Historicus – Verslag

Op 29 juni vond in Utrecht het Feest van de Jonge Historicus plaats, met als passende titel ‘Stap op de zeepkist!’. Jonge Historici moedigt geschiedenisstudenten en recent afgestudeerden aan het podium op te zoeken en hun kennis te delen met het bredere publiek. De avond draaide om de finale van de Jonge Historicus van het Jaar verkiezing, maar er was meer! De rode draad was de rol en de kracht van jonge historici in de maatschappij en op de arbeidsmarkt. Eef Stoffels praatte de boel op een humoristische manier aan elkaar.

Harm Kaal opende het programma met zijn preek (passend bij de prachtige locatie, een voormalige kerk) Forever Young waarin de thema’s ‘zelfbewustzijn’ en ‘zelfreflectie’ centraal stonden. Zijn boodschap? Historici hebben de taak om geschiedenis relevant te houden, ongeacht het vakgebied waar ze in terechtkomen. Daarvoor is het wel nodig dat we zelfreflectie ontwikkelen. Historici trappen nogal eens in de valkuil om de schuld buiten zichzelf te leggen. We moeten ons wat vaker een spiegel voorhouden.

We hebben bovendien meer zelfbewustzijn nodig. Er is tegenwoordig te weinig oog voor de historische wortels van hedendaagse problemen. De kracht van historici ligt dan ook in hun vermogen om kritisch te reflecteren op duiding. Als we ons meer bewust zijn van onze eigen kracht, dan kunnen we dat uitdragen – volgens Harm is dat ook onze plicht. De gouden tip van Harm voor sollicitaties? Verdiep je in de organisatie waar je gaat solliciteren.

Tussendoor was het tijd voor ronde 1 van de pubquiz met vragen over Bonnie en Clyde, de moeder van Oedipus en de eerste parlementaire enquête. Daan van Schijndel zorgde voor de oppeppende en enthousiasmerende presentatie.

Daarna werden de kandidaten naar het podium gehaald. Kayleigh Goudsmit is historicus, webredacteur van Historici.nl en zzp’er. Ze werkt op dit moment aan het boek ‘Gezocht: Historicus’. Eerder organiseerde ze het evenement ‘Maak werk van geschiedenis!’. Marieke Oprel promoveert aan de VU en bij het Duitsland Instituut, en is bovendien voorzitter van Jong KNHG. Joyce van Os is docent Duits en Geschiedenis op een middelbare school, is recensent voor Jonge Historici en is vrijwilliger bij het Vughts Museum.

Allen hadden 90 seconden om hun plannen te presenteren aan de zaal én aan de jury, bestaande uit Karwan Fatah-Black (Universiteit Leiden), Thijs Bogers (Vrije Universiteit) en Iris van der Knaap (Bestuur Jonge Historici). Marieke beet het spits af en hield een pleidooi voor Think, Pair, Share. Jonge Historici moeten hun kennis delen en actief participeren in het debat. Hiervoor heeft ze een drie-stappenplan opgesteld: een netwerk moet de vind- en zichtbaarheid van jonge historici vergroten, er moeten workshops komen zodat historici leren schrijven voor de media én er moet een denktank komen. Kayleigh benadrukte vooral de rolmodellen die meestal genoemd worden: de koning, Mark Rutte en Eva Jinek. Kayleigh wil juist de grote verscheidenheid laten zien en via een coachingsnetwerk mentoren aan studenten koppelen. Joyce wil zich vooral richten op pubers, die net de ogen openen voor de wijdere wereld. Ze roept jonge historici op om deze doelgroep te helpen de wereld te ontdekken en te begrijpen.

Na een vragenvuur (waarom moeten we ons richten op jeugd? Hoe denk je dit ambitieuze plan waar te maken? Noem eens een voorbeeld van kennis en vaardigheden die historici in een ander vakgebied in kunnen zetten?) ging de jury in beraad.

Na de pauze gaven Martje de Vries en Miel Groten een mini-keynote. Martje is een classica die momenteel promoveert aan de Radboud Universiteit Nijmegen. Zij richt zich op Athanasius Kircher, een jezuïet die in het 17e eeuwse Rome een bijzonder CV opbouwde. Zo bedacht hij een oplossing om de Ponteinse vlakten droog te leggen en dacht hij het hiërogliefenschrift te hebben ontcijferd. Wat betekende wetenschap in de 17e eeuw, en hoe werd het gedeeld met het publiek? De gouden tip van Martje voor toekomstige promovendi: richt je niet alleen op inhoudelijke kennis, maar ook op bestuurlijke en educatieve vaardigheden. Het gaat juist om hoe je de kennis in praktijk gaat brengen en uit kan dragen.

Miel doet onderzoek naar plaatsen van imperialisme in Europa. Hij beschrijft zijn carrièrepad liever als een schatkaart, want een pad impliceert een duidelijke richting. De belangrijkste tip van Miel: blijf bij jezelf. De kracht van jonge historici ligt in het kunnen nuanceren, bevragen en relativeren.

Daarna volgde deel 2 van de pubquiz, met vragen over Johanna de Waanzinnige en de Chinese naam van Rembrand van Rijn. Winnaar Leon ging naar huis met de eeuwige roem en een bierpakket.

Uiteindelijk was het tijd voor de uitslag waar het allemaal om draaide, maar eerst werden alle kandidaten nog even toegesproken door de jury. Joyce werd geroemd om haar veelzijdigheid en haar voorbeeldrol voor jonge historici en pubers. De jury was erg onder de indruk van het CV van Marieke en ongeacht de uitkomst van de avond, zullen we Marieke zeker terugzien. Kayleigh werd geprezen om haar bedachtzame, praktische, ondernemende én oplossingsgerichte houding.

Uiteindelijk ging Kayleigh er vandoor met de titel ‘Jonge Historicus van het jaar’. Haar eigen woorden: ‘Dat is echt super tof!’. Zij zal zich in het komende jaar inzetten als ambassadeur voor jonge historici en kan zich met recht een rolmodel noemen. Haar motto ‘Maak werk van geschiedenis’ zullen we de komende tijd nog vaker horen!

Ellen Nieboer